Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi (BİSAM) Açlık ve Yoksulluk Sınırı Haziran 2019 Dönem Raporu

Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi (BİSAM) Açlık ve Yoksulluk Sınırı Haziran 2019 Dönem Raporu

Açlık Sınırı: BİN 971 TL,
Yoksulluk Sınırı:
6 BİN 818 TL

AÇLIK SINIRI BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE BİN 971 TLYE, YOKSULLUK SINIRI 6 BİN 818 TLYE YÜKSELDİ. MAYIS 2019DA AÇLIK SINIRI BİN 952, YOKSULLUK SINIRI 6 BİN 751 TL İDİ

İZMİR 3 BÜYÜKŞEHİR İÇİNDE YAŞAM MALİYETİ EN YÜKSEK OLAN İL OLDU. İZMİR İÇİN AÇLIK SINIRI 2 BİN 105 TL OLARAK TESPİT EDİLİRKEN, İSTANBUL’DA 2 BİN 80 TL, ANKARA’DA 1957 TL OLARAK GERÇEKLEŞTİ.

RESMİ ENFLASYON 16 YILDA YAKLAŞIK 4 ARTARKEN AÇLIK SINIRI YAKLAŞIK 5 KAT ARTIŞ GÖSTERDİ.

 

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için aylık yapması gereken harcama 1 bin 971 TL’dir. Bu harcama sadece gıda için yapılması gereken minimum tutardır.

2003 yılının Haziran ayında 4 kişilik bir aile günlük minimum 13.7 TL’ye sağlıklı beslenebilirken bugün ancak 65.7 TL’ye sağlıklı beslenebilmektedir.

Sağlıklı beslenmek için yapılması gereken asgari zorunlu gıda harcamaları                  

Birleşik Metal İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM), Haziran 2019 dönemi için açlık ve yoksulluk sınırı verilerini hesapladı. Hesaplamaya göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için, günlük en az 65.7 TL, aylık 1.971 TL’lik harcama yapması gerekiyor. Buna göre yetişkin bir kadının sağlıklı beslenmesi için yapması gereken harcama tutarı 16.91, yetişkin bir erkeğin 17.49, 10-18 yaş arası bir çocuğun 18.61, 4-6 yaş arası bir çocuğun ise 12.69 TL. Bu verilere göre yoksulluk sınırı da 6 bin 818 TL oldu.

Dört kişilik bir ailede her ferdin sağlıklı beslenmesi için alması gereken gıdaların minimum maliyeti yaşa ve ürün grubuna göre farklılık gösteriyor. Günlük harcamalarda Haziran 2019’da en yüksek maliyet grubunu peynir/çökelek grubu 17.79 TL’lik harcama gereksinimi ile oluşturdu. Meyve ve sebze grubu 9.38 TL ile harcama gereksiniminde ikinci sırada yer aldı. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 12.41 TL oldu. Süt ve yoğurt için yapılması gereken harcama tutarı 8.3, ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 4.39 TL’dir. Katı yağ 2.58 TL’lik, sıvı yağ ise 1.28 TL’lik masraf yapılması gereken ürün gruplarıdır. Yumurta için 0.74, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 2.13 TL harcama yapılması gerekmektedir.

 

Tablo 2- Gıdaların Yaş Gruplarına Göre Günlük Maliyeti (TL)

Gıdaların Yaş Gruplarına Göre Günlük Maliyeti (TL)

Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 39.7 ile en yüksek paya sahiptir. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 24.3 olmuştur.

Sağlıklı beslenmek için yapılması gereken gıda harcaması tutarı 1 yılda 214 TL artış kaydetti.

Grafik 1- Yapılması gereken harcamaların ürün gruplarına göre dağılımı

Yapılması gereken harcamaların ürün gruplarına göre dağılımı

 

Açlık ve yoksulluk sınırı İstanbul, İzmir ve Ankara için de hesaplandı. Buna göre sağlıklı beslenmenin maliyetinin en yüksek olduğu il 2 bin 105 ile İzmir olurken, İstanbul’da sağlıklı beslenmenin maliyeti 2 bin 80 TL, Ankara’da ise bin 957 TL oldu.

MAYIS 2019’DA AÇLIK SINIRI BİN 952, YOKSULLUK SINIRI 6 BİN 751 TL OLARAK HESAPLANMIŞTI.

Açlık sınırı 2003 yılı Haziran ayında 411 TL idi. Buna göre 16 yılda açlık sınırındaki artış yaklaşık 4.8 kat oldu. Aynı dönemde resmi enflasyondaki artış ise 4.13 kat olarak gerçekleşti. Enflasyon oranındaki artış yoksunlaştırdı.

ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ

Açlık ve yoksulluk sınırı BİSAM tarafından her ayın ilk haftasında, Türkiye İstatistik Kurumu’nun Tüketici Fiyat Endeksinin açıklanmasını takiben kamuoyu ile paylaşılmaktadır.

Araştırmada, BİSAM tarafından Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyabetik bölümünün hazırladığı Türkiye’ye Özgü Beslenme Kalıbı’nın, farklı kaynaklardan elde edilen verilerle değerlendirilerek yenilenmesi sonucunda elde edilen BİSAM beslenme kalıbı dikkate alınmıştır. Elde edilen beslenme kalıbı her ay açıklanan TÜİK madde fiyatları ile değerlendirilerek, kişinin ihtiyacına göre yapması gereken gıda harcamasının tutarı tespit edilmektedir. Hesaplamada esas alınan kalori miktarları şunlardır:

4-6 yaş çocuk için 1963 kalori

15-18 yaş çocuk için 3244 kalori

Yetişkin bir erkek için 2953 kalori

Yetişkin bir kadın için 2658 kalori 

4 Kişilik ailenin sağlıklı beslenmek için yapması gereken minimum aylık gıda harcaması AÇLIK SINIRI olarak belirlenmektedir. Bu verinin Hanehalkı tüketim harcamasına dağıtılması ile elde edilen veri ise bize YOKSULLUK SINIRINI vermektedir. Tüketim Harcama Kalıbı dikkate alınırken, tüm içecekler, tütün ve gıda harcamaları bir kalem olarak belirlenmiştir.

Yoksulluk sınırı hesaplanırken, TÜİK Hanehalkı Bütçe Anketi Tüketim Harcaması Araştırması 2016 yılı sonuçlarının, 3. yüzde 20’lik dilimin tüketim harcamaları dikkate alınmıştır. Söz konusu tüketim grubu Türkiye’de nüfusun yüzde 40 ila yüzde 60’ı arasındaki kesimidir.

Yetişkin erkek ve kadınlar için 18-50 yaş grubu, 10-18 yaş grubu için erkek çocuk dikkate alınmıştı.

 

Kaynaklar

TÜİK (2016) Hanehalkı Bütçe Anketi Tüketim Harcaması Araştırması,

http://tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=334

TÜİK (2019) Tüketici Fiyat Endeksi, Madde Sepeti ve Ortalama Madde Fiyatları

http://tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=653

Hacettepe Üniversitesi (2004) Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi 2004;

www.bdb.hacettepe.edu.tr/torehberi.pdf

Hacettepe Üniversitesi (2015) Türkiye’ye Özgü Besin Ve Beslenme Rehberi 2015;

http://www.bdb.hacettepe.edu.tr/TOBR_kitap.pdf

 

 


Konuyla ilişkili diğer makaleler