6 Şubat 2023…sermayenin cebi daha fazla dolsun diye yapılması gereken ama yapılmayan kamucu önlemler nedeniyle yine halkımız büyük bir acıyı paylaştı hatta büyük ozan Hasan Hüseyin’in dizeleriyle hep birlikte
“Acıyı bal eyledik,
Sıratı yol eyledik”……
Sermaye sözcüsünün dediği gibi “Kader planı” işledi ve büyük bir depremi daha yaşadık. devamı
Bundan önceki sayılarda halk sağlığı kavramı ve gelişimine değindik.
Konumuz kapitalizm ve halk sağlığı olmakla birlikte, kapitalizmle birlikte doğmuş olan halk sağlığının, bugüne gelişinde sosyalizmin katkısına sosyalist sistem genelinde Sovyetler Birliği özelinde değinmeden geçmek doğru olmaz. Özellikle Sovyetler Birliği ve Çin’de, sosyalizmin ilk yılları, halk sağlığı konusunda hala iyimser olmamızın en iyi dayanaklarını teşkil eder. Buharin “Kapitalizm, ancak kendi sağlığı bakımından gerekli olduğu ölçüde, halk sağlığı ile ilgilendi” saptamasını yapar. devamı
Geçen sayımızda halk sağlığının tarihçesine ve bu alana katkıda bulunan üç önemli isimden bahsettikten sonra halk sağlığına etki eden nedenlerden bahsedelim biraz da. Her ne kadar, halk sağlığı gelişimi, Avrupa ve Amerika’da farklı seyretse de halk sağlığının doğuş ve şekillenişindeki temel noktaları ve temel dinamikleri benzer. Bunlara sırasıyla değinelim.
1-Devletin rolü devamı
Kapitalizmle halk sağlığı arasında olumlu bir ilişki olabilir mi? Bu sorunun yanıtını aslında hepimiz bir şekilde biliyoruz. Ama biz yine de halk sağlığı teriminin gelişimine bakalım diyoruz.
Halk sağlığının tarihini, ilk uygarlıklara götürmekle birlikte, çağdaş anlamda halk sağlığından söz edebilmek için, 1800’lü yılların “sanayi devrimi” İngiltere’sine gitmek gerek.
Çağdaş anlamda halk sağlığı, hızlı sanayileşmenin yarattığı sosyal ve sağlık sorunlarına karşı oluşan tepkiler bağlamında şekillenmiştir.
Halk sağlığı, her şeyden önce, bu toplumsal hareketliliğin içinde ortaya çıkan ve bilimsel anlayış, insanlık idealleri, toplumsal duyarlılık gibi etkenlerle etkileşen bir dalga olmuştur. devamı
Savaş, doğrudan ve dolaylı onarılamaz etkileri olan bir halk sağlığı sorunudur. Ölümler, sakatlıklar, hastalıklar… Savaş, aileleri, toplumları, kültürleri yok etmektedir. Kısıtlı kaynakların sağlık hizmetleri için kullanımını engellemekte, sağlık hizmetlerini ve alt yapıyı tahrip etmektedir. Çatışmalar insan hakları ihlallerine yol açmakta, insan hakları kavramının tümüyle ortadan kalkmasını getirmektedir. devamı
Üstbaş lime lime, izbe deliklerde,
Çatı katlarında, yıkıntılar içinde,
Yaşarız, karanlıkların dostu,
Baykuşlar ve uğrularla birlikte
Pierre Dupont’un dizeleri (1846) devamı
Son yıllarda Türkiye’de sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin yaygınlaştığı ve yaygınlaşan şiddetin sağlık hizmet sunumunu ciddi biçimde etkilediği birçok kez dile getirilmiştir.
Sağlıkta şiddet, şüphesiz ki hayatın tüm alanlarında şiddeti doğuran nedenlerden, şiddete yatkın insanların caydırılamamasından ve şiddet uygulayanların yeterince yaptırım görmemesinden tümüyle bağımsız bir olgu değildir. devamı
Son zamanlarda her yerde göçmenlerle ilgili haberler almaya başladı. Hangi kanalı izleseniz, hangi basılı medyayı okusanız, hangi internet haber kanalına baksanız mutlaka göç, göçmen, mülteci gibi konular gündemi yoğun şekilde oluşturmakta. devamı
Günümüzde kapitalist üretim sürecinin etkilemediği herhangi bir yaşamsal alandan söz etmek olası değildir. Kapitalizm, özellikle 19. yüz yıl sanayi devrimi sonrası, milyonlarca insanı yerlerinden sökerek temel üretim mekanları olarak seçtiği kentlere doldurmuştur. devamı
Devlet arazisini hazine garantili kredi kullandırarak hasta garantili olarak işletmesi de dahil özel şirkete yaptırılan ve maliyetinin beş katı dolara özel şirket tarafından tekrar devlete 25 yıllığına kiralanan, merkezi konumda olan devlet hastanelerinin kapatılarak şehir dışına yaptırılan hastanelere ‘’ŞEHİR HASTANESİ’’ denir.
Kısaca tek cümle ile tanımı bu…. devamı